بواسیر بیرونی (هموروئید خارجی)بواسیر یا هموروئید زمانی رخ می‌دهد که مویرگ‌های مقعد و یا دریچه مقعد متورم و بزرگ شوند. در بواسیر یا هموروئید خارجی رگ‌های زیرین پوست و ۳/۱ انتهایی کانال مقعد دچار آسیب خواهند شد. درد بارزترین نشانه‌ی این نوع بواسیر یا هموروئید است زیرا ناحیه‌ی ملتهب دارای گیرنده‌های فراوان درد است که می‌تواند پیام درد را به سرعت به مغز منتقل کند و فرد را آزار دهد. خارش و ایجاد توده در اطراف خروجی مقعد نیز در مراحل پیشرفته‌تر بیماری بروز می‌کند. البته با وجود اینکه خونریزی مختص بواسیر یا هموروئید درونی نیست، اما بسته به شدت بیماری و برجستگی ایجاد شده در عروق ممکن است تحت فشار وارده ایجاد شود.
شایع‌ترین علت بواسیر یا هموروئید خارجی زور زدن‌های طولانی مدت در هنگام دفع مدفوع خشک و سفت است. زوری که فرد هنگام اجابت مزاج به مقعد خود وارد می‌کند دیواره‌های عروق آن ناحیه را بیش از حد کشیده و نازک خواهد کرد. کشش بیش از حد باعث تضعیف خاصیت ارتجاعی دیواره سیاهرگ‌ها می‌شود. ضعف دیواره‌ها باعث کم شدن توان انقباضی در جهت گردش خون و در نتیجه جمع شدن خون درون رگ‌ها می‌گردد. تجمع خون به صورت ورم و التهاب ناحیه‌ی مقعد بروز می‌کند.
با تمام این تفاسیر مزیت بواسیر یا هموروئید خارجی بر سایر انواع آن این است که فرد می‌تواند به دلیل خاصیت درد و تغییر شکلی که در مقعد ایجاد می‌شود، خیلی زودتر متوجه آن شده و با پیگیری به موقع مانع ایجاد عوارض بیشتر شود. هرچند اگر تمام انسان‌ها به سلامت خود در حدی اهمیت می‌دادند که با مشاهده‌ی کوچک‌ترین نشانه‌ای از اختلال در بدن در صدد بررسی و درمان آن برآیند، شاهد وجود امراض در مراحل پیشرفته و خارج از درمان نبودیم.
با پیشرفت بواسیر یا هموروئید خارجی قسمت‌های بیشتری از اطراف مقعد دچار التهاب و ورم می‌شود به صورتی که در صورت سازش بیمار با درد و سایر علایم آزاردهنده‌ی آن و عدم اقدام به درمان، دور تا دور دریچه‌ی مقعد برجسته و بیرون زده خواهد شد. با وسیع شدن آسیب، درمان بواسیر یا هموروئید سخت‌تر خواهد شد در حدی که ظاهر زننده‌ی آن جز با اعمال جراحی سنگین برطرف نخواهد شد.
در صورتی‌که مقدار زیادی خون در زواید خارجی هموروئید جمع شود تا مرز پاره شدن نیز پیش خواهد رفت. هموروئید‌های خارجی پیشرفته می‌توانند زمینه را برای ایجاد نوع دیگری از بواسیر یا هموروئید خارجی به وجود آورند که به دلیل شدت وخامت و عوارض خطرناکی که می‌تواند برای فرد ایجاد کند به صورت جداگانه تقسیم خواهد شد.
باید در نظر داشت که عدم رسیدگی به موقع به بواسیر یا هموروئید خارجی مشکلات فرد را چندین برابر می‌کند. زیرا علاوه بر علایم ایجاد شده باید عارضه‌های بر جا مانده در بدن را نیز درمان کرد. در این حالت نه تنها نیاز به صرف هزینه‌های بیشتری هست بلکه زمان‌بر نیز خواهد بود.

بواسیر درونی (هموروئید داخلی) و درمان آن
تورم رگ‌های بواسیر یا هموروئیدی خارجی به صورت حاد ممکن است منجر به تجمع خون درون عروق و ایجاد لخته‌ها‌ی خون در توده‌های برآمده شود. این توده‌های حساس و متورم به رنگ آبی مایل به بنفش دیده می‌شوند که بسیار دردناک خواهند بود. درد ناحیه‌ی مقعد در این نوع بواسیر یا هموروئید محدود به حالت نشسته و هنگام اجابت مزاج نمی‌‌شود و فرد در حین راه رفتن، ایستاده و خوابیده احساس ناراحتی می‌کند. گاهی راه رفتن نیز دچار مشکل خواهد شد و فرد به منظور کاهش درد مجبور به راه ‌رفتن اردکی‌ شکل می‌شود.
این نوع بواسیر یا هموروئید ممکن است به دلیل نشستن‌های طولانی مدت در شبانه‌روز یا یبوست‌های مزمن و گاهی بدون علت خاصی ایجاد شود. احتمال بهبود خود به خودی لخته‌ی ایجاد شده طی دو الی سه هفته مراقبت وجود دارد ولی پزشک بسته به شدت التهاب و اندازه‌ی توده‌ی ایجاد شده درمان بواسیر یا هموروئید مورد نظر را در پیش می‌گیرد.
التهاب ناشی از بواسیر خارجی ترمبوزه می‌‌تواند خارش ایجاد کند. تورم بیش از حد توده در مسیر خروجی دستگاه گوارش می‌تواند منجر به کاهش کنترل ارادی فرد بر دریچه‌ی مقعد شود. این ضعف کنترلی باعث نشت خود‌ به‌ خودی مدفوع خواهد شد.
سطح شکننده دیواره‌ی عروق متورم حساس به لمس هستند، به همین دلیل بیشتر پزشکان در اولین مراحل درمانی توصیه‌ می‌کنند که محل برجسته با یک پد استریل یا گاز به صورت T شکل پانسمان و بسته شود. این کار تا حدودی از اصطحکاک و پارگی توده جلوگیری می‌کند تا توده با رعایت نکات مراقبتی و رژیم غذایی ملین جذب و رفع شود. در صورت کارآمد نبودن این روش پزشک مجبور به استفاده از شیوه‌های تهاجمی‌تر با برش توده و تخلیه‌‌ی دستی لخته‌ها است. البته روش‌های تهاجمی نیز به مراقبت‌های بعد از عمل به منظور جلوگیری از عفونت و عوارض ناشی از جراحی نیاز دارند.
در تمام مراحل پیگیری و درمان بواسیر یا هموروئید ترمبوزه فرد می‌تواند از داروهای ضد درد برای تسکین خود تحت نظر پزشک استفاده کند، زیرا درد ناشی از این بواسیر یا هموروئید طاقت‌فرسا خواهد بود. نکته مهم و قابل توجه بواسیر یا هموروئید ترمبوزه حرکت لخته‌ی ایجاد شده درون توده توسط سیستم گردش خون و ایجاد انسداد در عروق حیاتی دیگر بدن است که می‌تواند خطرناک باشد. پس پیگیری فوری این نوع بواسیر یا هموروئید و توجه به علایم خطر ناشی از آن مانند قطع ناگهانی درد بدون هیچ مداخله‌ی پزشکی‌ای حائز اهمیت است.
سخت‌ترین نوع بواسیر یا هموروئید که ممکن است یک انسان در طول زندگی خود به آن مبتلا شود، بواسیر یا هموروئید ترمبوزه است زیرا علاوه بر نشانه‌های رنج‌آور به درمان مشکل‌تری نیاز دارد.

معاینه و تشخیص بیماری هموروئید یا بواسیر
همیشه مشاهده‌ی محل آسیب اولین گام عملی برای تشخیص بیماری‌ها است. نشان دادن مقعد به پزشک برای بسیاری از افراد شرم‌آور است، برای همین بسیاری از افراد جامعه مبتلا به بواسیر یا هموروئید از مراجعه به پزشک خودداری می‌کنند و ترجیح می‌دهند با بیماری خود سازگار شوند.
پزشک در اولین ویزیت خود ابتدا به گرفتن شرح‌حالی دقیق از علایم بیمار و سابقه‌ بیماری‌های دیگر او می‌پردازد. ارائه شرح حال دقیق توسط بیمار و شرح کامل نشانه‌ها با جزئیات می‌تواند کمک بزرگی به سرعت تشخیص بیماری یا نوع آن کند. سپس پزشک با مشاهده‌ی ظاهری ناحیه‌ی مقعد در حالتی که فرد به صورت سجده، پهلو و حتی طاق باز با پاهای خم و باز شده قرار گرفته است، می‌تواند تا حدودی وجود بواسیر یا هموروئید را تشخیص دهد. در صورت شک به درونی بودن بواسیر یا هموروئید نیاز به معاینه با انگشت و همچنین جهت تأیید آن، استفاده از روش‌های دیگر است.
رنگ خون خارج شده از مقعد نیز می‌تواند به تشخیص بهتر و سریعتر کمک‌ کند، زیرا معمولاً خون تیره نشانه‌ای از خونریزی در نواحی بالایی دستگاه گوارش و روده‌هاست و خون روشن نشانه‌ی نزدیکی محل خونریزی به مقعد است. با این حال نمی‌توان گفت همیشه خون قرمز روشن نشانه‌ی بواسیر یا هموروئید است و برای تشخیص قطعی نیاز به بررسی بیشتر وجود دارد. خونریزی علاوه بر بواسیر یا هموروئید می‌تواند نشانه سایر بیماری‌های دستگاه گوارش مانند برجستگی‌های گوشتی، توده‌های خوش‌خیم یا بدخیم، بیماری التهابی روده باشد. مخلوط یا جدا بودن خون از مدفوع نیز یک راهنمای دیگر برای تشخیص بواسیر یا هموروئید از سایر بیماری‌های احتمالی است زیرا معمولاً خونریزی بواسیر یا هموروئید جدا از مدفوع خارج می‌شود.
در بررسی با انگشت پزشک با انگشت پوشیده با دستکش و آغشته به ژل برای کاهش درد معاینه، درون مقعد را لمس می‌کند. لمس هر توده و یا برآمدگی غیر معمول پزشک را ملزم به بررسی بیشتر با انجام معاینات بالینی دیگر خواهد کرد.
بسته به تشخیص پزشک، کولونوسکوپی (در کولونوسکوپی با استفاده از وارد کردن یک لوله‌ی باریک دارای دوربین به درون مقعد داخل آن را مشاهده می‌کنند.) برای دیدن تمام روده‌ و یا سیگموئیدوسکوپی برای مشاهده‌ی قسمت انتهایی راست روده درخواست می‌شود. سن بیمار در تصمیم پزشک بی‌تأثیر نیست. برای اطمینان در افراد مسن‌تر نیاز به بررسی وسیع‌تر و دقیق‌تری است.
در نهایت پزشک با دیدن داخل کانال مقعد و روده و تطبیق نشانه‌های بیمار با مشاهدات خود به تشخیص بیماری و حتی نوع آن می‌رسد. تشخیص صحیح نوع بیماری بواسیر یا هموروئید برای تجویز درمان مؤثر و کارآمد آن نقش کلیدی دارد. بهبودی کامل فقط زمانی به دست می‌آید که پزشک مشکل بیمار را به درستی تشخیص داده باشد.

عوارض ابتلا به بواسیر یا هموروئید
در اغلب موارد بیماری بواسیر یا هموروئید خفیف است و در صورت پیگیری فوری کمتر باعث ایجاد مشکل جدی در فرد می‌شود. با این حال بی‌توجهی به درمان بواسیر یا هموروئید به موقع آن منجر به بروز عوارض ناگواری خواهد شد. ظاهر زننده بواسیرهای بیرون‌زده یا عفونت توده‌ی سیاه شده هموروئید ترمبوزه از خفیف‌ترین تا شدیدترین عارضه‌های احتمالی بواسیر یا هموروئید محسوب می‌شوند. احتمال ابتلا به کم‌خونی فقر آهن در بواسیرهای خون‌ریزی دهنده به خصوص انواع داخلی آن وجود دارد. به دلیل تغییر شکلی که در عروق ناحیه‌ی مقعد به وجود می‌آید، احتمال تغییرات غیر طبیعی در سایر سلول‌های روده‌ای افزایش پیدا می‌کند و فرد را در خطر ابتلا به انواع سرطان‌های روده‌ای قرار می‌دهد.
گاهی اوقات عوارض، مستقیم از خود اختلال بواسیر یا هموروئید نشأت نمی‌گیرد بلکه درمان آن از جمله اعمال جراحی صورت گرفته منجر به عارضه‌هایی در فرد خواهد شد که عبارت است از:
خونریزی بیش از حد: گاهی اوقات عروق به طور کامل مسدود نمی‌شوند و فرد از ناحیه‌ی عروقی که خوب بسته نشده‌اند خونریزی می‌کند و به شکل توده‌ی پرخون در می‌آید. اگرچه آسیب به مخاط راست روده طی جراحی هم خود را به صورت خونریزی غیر طبیعی نشان می‌دهد.
عفونت: به دنبال مراقبت ناکافی و نادرست از محل برش و بخیه‌ی مقعد بعد از عمل احتمال چرکی شدن ناحیه افزایش می‌یابد. البته احتمال عفونت و زخم شدن بواسیر یا هموروئید قبل از عمل نیز هست.
بی‌اختیاری مدفوع: در برخی موارد طی جراحی به اعصاب حسگر و کنترلی دریچه‌ی مقعد آسیب می‌رسد به صورتی که فرد دچار بی‌اختیاری مدفوع می‌شود. البته این اتفاق بسیار نادر است و با احتمال فراوان امکان اصلاح آن با جراحی‌های دیگر وجود دارد.‌
فیستول مقعد: فیستول یک کانال کوچک و غیر طبیعی است که ممکن است طی بی‌احتیاطی پزشک در جراحی بین کانال مقعد با سطح پوست بیرونی آن یا درون واژن زنان ایجاد شود. بسته به محل فیستول امکان نشت مدفوع از سطح پوست یا واژن وجود دارد.
حساسیت: ممکن است فرد به مواد تشکیل‌دهنده‌ی داروهای موضعی ناحیه‌ی مقعد حساسیت داده و دچار خارش یا قرمزی شود.
ترمبوز وریدی مقعد : احتمال ایجاد لخته خون در عروق وریدی مقعد به دنبال یک روش درمانی به نام اسکلروتراپی وجود دارد.
با این تفاسیر بهتر است فرد قبل از تصمیم گرفتن به انجام هر درمان دارویی یا جراحی از خطرات و عوارض احتمالی آن توسط پزشک خود مطلع شود، سپس با آگاهی کامل و با کمک پزشک معالج خود درمان مناسب‌تر برای خود را انتخاب کند.